Ενότητα 13η (519d-520a) - Η αλληγορία του σπηλαίου. Ο ηθικός εξαναγκασμός των φιλοσόφων

ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
ΠΛΑΤΩΝ - ΠΟΛΙΤΕΙΑ
Ενότητα 13^η (519d-520a) - Η αλληγορία του σπηλαίου. Ο ηθικός εξαναγκασμός των φιλοσόφων

Στόχοι της ενότητας είναι οι μαθητές:
1. να κατανοήσουν τον συμβολισμό του μύθου, τη σημασία της παιδείας στη θέαση του Αγαθού, στην τελείωση του ανθρώπου και την κύρια υποχρέωση της πολιτείας να εξασφαλίσει την ευτυχία όλων των πολιτών·
2. να εκτιμήσουν την κυρίαρχη άποψη ότι ο νόμος οφείλει να αποβλέπει στον φωτισμό –άρα και στην ευδαιμονία– όλων των πολιτών και να υποχρεώνει αυτούς που μπορούν, να βοηθήσουν τους απαίδευτους να γνωρίσουν το Αγαθό πραγματοποιώντας την ανάβαση προς τη θέαση του αγαθού, για να μπορέσουν να ασκήσουν συνειδητά την αρετή·
3. να διερωτηθούν για την κοινωνική, οικονομική, πολιτική και παιδαγωγική λειτουργία του νόμου·
4. να προβληματιστούν για τις υποχρεώσεις ηθικής τάξης απέναντι στο κοινωνικό σύνολο που χαρακτηρίζουν τον πνευματικό άνθρωπο διαχρονικά.

Υποενότητα 1 - Εισαγωγή - ανάγνωση πρωτότυπου κειμένου
Υποενότητα 2 - Μετάφραση του κειμένου
Υποενότητα 3 - Τα δομικά στοιχεία του κειμένου
Υποενότητα 4 - Σύντομη απόδοση του περιεχομένου

Ερμηνευτικά σχόλια
Υποενότητα 5 - Πίνακας ερμηνευτικών σχολίων
Υποενότητα 6 - ΕΣ1: Η θέση του Γλαύκωνα: «Ἔπειτ’ , ἔφη … ἄμεινον;»
Υποενότητα 7 - ΕΣ2: «Ἐπελάθου πάλιν, ὦ φίλε»
Υποενότητα 8 - ΕΣ3: Η θέση του Σωκράτη: «ὅτι νόμῳ … ἐγγενέσθαι»
Υποενότητα 9 - ΕΣ4: Τα μέσα του νόμου για την επίτευξη της ευδαιμονίας του συνόλου
Υποενότητα 10 - ΕΣ5: Γενικός χαρακτηρισμός του νόμου
Υποενότητα 11 - ΕΣ6: «Σκέψαι τοίνυν, … φυλάττειν»
Υποενότητα 12 - ΕΣ7: Κριτική της επιχειρηματολογίας του Σωκράτη
Υποενότητα 13 - ΕΣ8: Σύνδεση της αλληγορίας του σπηλαίου με το θέμα της δικαιοσύνης και της ιδανικής πολιτείας

Εισαγωγικά
«Η αλληγορία του σπηλαίου. Ο ηθικός εξαναγκασμός των φιλοσόφων» - Δομικά στοιχεία κειμένου
Μετάφραση
Λεξιλόγιο
Ετυμολογικά και ομόρριζα στη νέα ελληνική
Σύντομη απόδοση περιεχομένου

Ερμηνευτικά σχόλια
Α. «Ἔπειτ', ἔφη, … ὂν ἄμεινον;» Η αντίρρηση του Γλαύκωνα: είναι άδικο οι φιλόσοφοι να γίνουν «υπηρέτες» των δεσμωτών
Β. «Ἐπελάθου, ἦν δ' ἐγώ,… ἐπελαθόμην γάρ.» Ο σκοπός του Νόμου στην πόλη είναι η ευτυχία του συνόλου
Γ. «Σκέψαι τοίνυν,… ἐπιμελεῖσθαί τε καὶ φυλάττειν.» Δικαιολογημένος ο ηθικός εξαναγκασμός των φιλοσόφων
Σύνδεση της αλληγορίας του σπηλαίου με το θέμα της δικαιοσύνης και της ιδανικής πολιτείας
Αισθητικά σχόλια

Ερμηνευτικές ερωτήσεις ανοιχτού τύπου
Λεξιλογικές ασκήσεις

Επιμέλεια: Μάνιου Βάσω
Α΄ Επιστημονικός έλεγχος: Βρυνιώτη Ελένη
Β΄ Επιστημονικός έλεγχος: Μητρούσιας Σοφοκλής, Τζιώκα Πηνελόπη

Εμφάνιση Επεξήγησης Συμβόλων	Το περιεχόμενο του παρόντος ιστοχώρου υπάγεται σε Άδεια Χρήσης υπό την προϋπόθεση τηρήσεως των υποχρεώσεων που προκύπτουν από τις επεξηγήσεις των διπλανών συμβόλων. Η εν λόγω άδεια επιτρέπει στους χρήστες να κάνουν διασκευές, να τροποποιούν και να δημιουργούν παράγωγα του έργου, χωρίς να τα διαθέτουν για εμπορικούς σκοπούς, υπό την προϋπόθεση να γίνεται αναφορά στο δημιουργό και να αναδιαθέτουν το έργο με τους ίδιους ακριβώς όρους που το διαθέτει το ΙΤΥΕ, δηλαδή αναφέροντας πάντοτε τον δημιουργό του πρωτοτύπου. Το ΙΤΥΕ επιφυλάσσεται παντός νομίμου δικαιώματός του στην περίπτωση παράβασης των όρων αναδιάθεσης του έργου.
	Αναφορά Δημιουργού - Ο συγκεκριμένος όρος διευκρινίζει στο κοινό ότι μπορεί να προβαίνει σε κάθε επιτρεπόμενη ενέργεια (π.χ. αναπαραγωγή), όπως αυτή ορίζεται στην άδεια, υπό την προϋπόθεση ότι θα πραγματοποιήσει ρητή αναφορά στο δημιουργό του πρωτοτύπου.
	Μη Εμπορική Χρήση - Η εφαρμογή του συγκεκριμένου όρου επιτρέπει στους χρήστες να αναδιανέμουν, να κάνουν διασκευές, να τροποποιούν και να δημιουργούν παράγωγα του έργου μόνο για μη εμπορικούς σκοπούς.
	Παρόμοια Διανομή - Ο εν λόγω όρος επιτρέπει στους χρήστες να προβαίνουν σε κάθε επιτρεπόμενη ενέργεια, υπό την προϋπόθεση η οποιαδήποτε αναδιανομή να πραγματοποιείται με τους ίδιους ακριβώς όρους που διατίθεται και το πρωτότυπο έργο.