Ενότητα 5.3: Ιοντισμός οξέων, βάσεων και νερού

ΤΕΥΧΟΣ Β΄ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5^ο: ΟΞΕΑ - ΒΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΙΟΝΤΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ
ΕΝΟΤΗΤΑ 5.3: ΙΟΝΤΙΣΜΟΣ ΟΞΕΩΝ, ΒΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΝΕΡΟΥ - pH

Στο τέλος της διδακτικής αυτής ενότητας, ο μαθητής θα πρέπει να είναι ικανός:
- Να περιγράφει τον αυτοϊοντισμό του νερού, γράφοντας τη σχετική χημική εξίσωση.
- Να ορίζει τη σταθερά ιοντισμού του νερού K_w και να εξηγεί πώς μεταβάλλεται με τη θερμοκρασία.
- Να ορίζει τι είναι pH και τι pOH και να γράφει τη μεταξύ τους σχέση.
- Να συνδέει τη σταθερά ιοντισμού του νερού K_w με την έννοια και το πεδίο ορισμού του pH.
- Να ταξινομεί τα διαλύματα σε όξινα, βασικά και ουδέτερα με βάση την τιμή του pH τους.
- Να υπολογίζει την τιμή του pH διαλύματος ισχυρού οξέος ή βάσης όταν δίνεται η συγκέντρωση του και το αντίστροφο, κάνοντας αν χρειάζεται τους απαραίτητους υπολογισμούς στις περιπτώσεις αραίωσης ή συμπύκνωσης ή ανάμιξης διαλυμάτων του ισχυρού οξέος ή βάσης.
- Να υπολογίζει την τιμή του pH διαλύματος που έχει προκύψει από ανάμιξη διαλυμάτων ισχυρού οξέος και ισχυρής βάσης, όταν δίνονται οι αρχικές συγκεντρώσεις και το αντίστροφο.
- Να γράφει τις σχέσεις που ορίζουν τις σταθερές ιοντισμού ασθενών οξέων K_a και ασθενών βάσεων K_b και να τις εφαρμόζει.
- Να αποδεικνύει τη σχέση K_a · K_b = K_w για συζυγές ζεύγος οξέος βάσης και να την εφαρμόζει.
- Να διατάσσει οξέα και βάσεις κατά σειρά ισχύος μέσω των K_a/pK_a και των K_b/pK_b , αντίστοιχα.
- Να εξηγεί προς τα πού είναι μετατοπισμένη μια ισορροπία οξέος-βάσης.
- Να εξηγεί αν ένα άλας θα δημιουργήσει όξινο ή βασικό ή ουδέτερο διάλυμα όταν διαλυθεί στο νερό και να γράφει τις σχετικές χημικές εξισώσεις.
- Να αποδεικνύει τον νόμο αραίωσης του Ostwald και να τον εφαρμόζει με τις κατάλληλες προσεγγίσεις.
- Να υπολογίζει για ασθενή οξέα ή βάσεις τις τιμές των παρακάτω μεγεθών:
  
  αρχική συγκέντρωση ηλεκτρολύτη,
  
  συγκεντρώσεις ιόντων στην ισορροπία,
  
  pH,
  
  βαθμός ιοντισμού,
  
  σταθερά ιοντισμού,
  
  όγκος χρησιμοποιούμενου διαλύματος
  από κατάλληλα δεδομένα.

Ενότητα 5.3.α - Ιοντισμός οξέων, βάσεων και νερού, υπολογισμός pH σε διαλύματα ισχυρών οξέων - βάσεων.
Ενότητα 5.3.β - Υδατικά διαλύματα ασθενών οξέων και βάσεων.
Ενότητα 5.3.γ - Τα ιόντα ως ασθενή οξέα και βάσεις, Κa και Κb των συζυγών μορφών, σχετική ισχύς οξέων και βάσεων.

Σημειώσεις για την ενότητα 5.3

Λυμένα θέματα

Θέματα προς επίλυση

Εισηγητές βιντεοδιαλέξεων: Πάγκαλος Σπύρος - Χαρίτος Κωνσταντίνος
Ήχος βιντεοδιαλέξεων: Γιαλούρης Παρασκευάς
Επιστημονικός έλεγχος: Αποστολόπουλος Κωνσταντίνος – Γιαλούρης Παρασκευάς

Επιμέλεια σημειώσεων θεωρίας: Πάγκαλος Σπύρος - Χαρίτος Κωνσταντίνος
Επιστημονικός έλεγχος: Αποστολόπουλος Κωνσταντίνος – Γιαλούρης Παρασκευάς

Επιμέλεια λυμένων θεμάτων, θεμάτων προς επίλυση: Πάγκαλος Σπύρος - Χαρίτος Κωνσταντίνος
Επιστημονικός έλεγχος: Αποστολόπουλος Κωνσταντίνος – Γιαλούρης Παρασκευάς

Εισαγωγή: Αποστολόπουλος Κωνσταντίνος – Γιαλούρης Παρασκευάς

Ποιοτικός έλεγχος: Κουκουλάς Βαγιανός - Παπαστεργιάδης Θωμάς.
Λάης Σπύρος - Σωτηράκης Γιώργος

Εμφάνιση Επεξήγησης Συμβόλων	Το περιεχόμενο του παρόντος ιστοχώρου υπάγεται σε Άδεια Χρήσης υπό την προϋπόθεση τηρήσεως των υποχρεώσεων που προκύπτουν από τις επεξηγήσεις των διπλανών συμβόλων. Η εν λόγω άδεια επιτρέπει στους χρήστες να κάνουν διασκευές, να τροποποιούν και να δημιουργούν παράγωγα του έργου, χωρίς να τα διαθέτουν για εμπορικούς σκοπούς, υπό την προϋπόθεση να γίνεται αναφορά στο δημιουργό και να αναδιαθέτουν το έργο με τους ίδιους ακριβώς όρους που το διαθέτει το ΙΤΥΕ, δηλαδή αναφέροντας πάντοτε τον δημιουργό του πρωτοτύπου. Το ΙΤΥΕ επιφυλάσσεται παντός νομίμου δικαιώματός του στην περίπτωση παράβασης των όρων αναδιάθεσης του έργου.
	Αναφορά Δημιουργού - Ο συγκεκριμένος όρος διευκρινίζει στο κοινό ότι μπορεί να προβαίνει σε κάθε επιτρεπόμενη ενέργεια (π.χ. αναπαραγωγή), όπως αυτή ορίζεται στην άδεια, υπό την προϋπόθεση ότι θα πραγματοποιήσει ρητή αναφορά στο δημιουργό του πρωτοτύπου.
	Μη Εμπορική Χρήση - Η εφαρμογή του συγκεκριμένου όρου επιτρέπει στους χρήστες να αναδιανέμουν, να κάνουν διασκευές, να τροποποιούν και να δημιουργούν παράγωγα του έργου μόνο για μη εμπορικούς σκοπούς.
	Παρόμοια Διανομή - Ο εν λόγω όρος επιτρέπει στους χρήστες να προβαίνουν σε κάθε επιτρεπόμενη ενέργεια, υπό την προϋπόθεση η οποιαδήποτε αναδιανομή να πραγματοποιείται με τους ίδιους ακριβώς όρους που διατίθεται και το πρωτότυπο έργο.